Stosujesz pigułki? Uważaj na te leki!

Pojawienie się pigułki hormonalnej spowodowało prawdziwą rewolucję wśród metod zapobiegania ciąży – nie zaprzeczy temu nikt, niezależnie od tego, czy jest fanem tabletek antykoncepcyjnych czy też ich zagorzałym przeciwnikiem. I mimo, iż ich skuteczność jest bardzo wysoka to mimo wszystko nie są idealne. Ich działania niepożądane są tematem na inną dyskusję – dzisiaj chciałabym się za to skupić na lekach, które osłabiają ich działanie. A wśród nich znajdą się specyfiki o których część pań nawet by nie pomyślała. Na które apteczne preparaty powinny uważać kobiety stosujące pigułki?

 

Popularne antybiotyki

Tutaj akurat nie będzie większej niespodzianki, bo (całe szczęście) o tej interakcji wie większość kobiet stosujących antykoncepcję hormonalną. Warto jednak zwrócić na nią uwagę w szczególności przed zbliżającym się okresem przeziębieniowo-grypowo-oskrzelowym :) W jaki sposób antybiotyki wpływają na działanie pigułek antykoncepcyjnych? Po kolei…

Które antybiotyki najsilniej wpływają na nasze pigułki? Okazuje się, że te najpopularniejsze. Dawno, dawno temu był sobie estrogen – jeden z najważniejszych kobiecych hormonów. Jednym ze składników tabletki są właśnie jego pochodne – różne w zależności od preparatu. Gdy połknięta pigułka przechodzi przez nasz przewód pokarmowy jest „przerabiana” (fachowo: metabolizowana) przez różnego typu enzymy. Trafiając do wątroby łączy się z innymi substancjami i w postaci takiego duo-paku wydalana jest wraz z żółcią do naszego jelita. Tam jej część jest wydalana z kałem, a pozostała (ta dla nas najważniejsza) jest „przetwarzana” dalej przez bakterie jelitowe. Duo-pak ulega rozdzieleniu, a uwolniony hormon wchłaniany jest do krwi, gdzie zaczyna swoje „dzieło”. Ten cały proces nazywa się ładnie krążeniem wątrobowo-jelitowym.

A w którym momencie wchodzi antybiotyk? Część osób już zapewne domyśla się o co chodzi. Tak, dokładnie – rozchodzi się o te nieszczęsne bakterie jelitowe, które nasze antybiotyki niszczą w trakcie kuracji. Niestety, ale antybiotyki wybredne nie są – zniszczą zarówno drobnoustroje chorobotwórcze, jak i naszą dobrą florę bakteryjną (dlatego w czasie antybiotykoterapii stosuje się popularne „osłonówki”, czyli preparaty z bakteriami probiotycznymi). Na skuteczność tabletek przekłada się to w bardzo prosty sposób: mniej bakterii jelitowych = mniejszy „przerób” hormonów = mniejsza dawka wchłoniętego leku = mniejsza skuteczność antykoncepcji.

Niezależnie od tego, jaki antybiotyk stosujemy musimy się z liczyć z negatywnym wpływem na naszą antykoncepcję.Które antybiotyki najsilniej wpływają na nasze pigułki? Okazuje się, że te najpopularniejsze, czyli amoksycylina, tetracykliny oraz nieco rzadziej stosowana ryfampicyna. Amoksycylina to składnik tak popularnych antybiotyków jak Amotaks, Duomox, Augmentin, Taromentin, Forcid czy Ospamox. Tetracykliny znajdziemy w Unidoxie czy Doxyratio. Jestem pewna, że kojarzycie część tych nazw chociażby ze słyszenia. Skuteczność antykoncepcji nie jest również gwarantowana w przypadku klindamycyny, czyli najpopularniejszego „stomatologicznego” antybiotyku. Mówi się również o niekorzystnym wpływie azytromycyny (Sumamed, Azibiot, Nobaxin).

Jak widać przykładów jest całkiem sporo. Jaki z tego wniosek? Asekuracyjnie należy przyjąć, że niezależnie od tego, jaki antybiotyk stosujemy musimy się z liczyć z negatywnym wpływem na naszą antykoncepcję. Zaleca się przynajmniej 7-dniowe stosowanie mechanicznej antykoncepcji, chociaż niektórzy wspominają nawet o 28-dniowym dodatkowym zabezpieczeniu. Wszystko w imię odbudowania naszej korzystnej flory bakteryjnej.

dziurawiec_blogŹródło: gailhampshire / Foter.com / CC BY

Wyciągi ziołowe z dziurawca

O samym dziurawcu zwyczajnym, zwanym fachowo Hipericum perforatum pisałam już tutaj. Aby nie powtarzać tych samych kwestii zacytuję tylko te najważniejsze zdania:

(…) substancje występujące w dziurawcu są tzw. induktorami enzymatycznymi. W praktyce oznacza to, że dają one naszym enzymom popularnego „kopa” zmuszając je do szybszej i intensywniejszej pracy, przez co zażywane przez nas leki są szybciej przez nasz organizm przerabiane. Ich stężenie spada poniżej normy, co może skutkować tym, że nie będą one działały tak jak powinny, bądź też tak jak działały do tej pory, co może być dla nas szkodliwe. Zmniejszenie skuteczności wielu leków jest jedną z najważniejszych kwestii, na które należy zwrócić uwagę podczas stosowania preparatów zawierających wyciągi z tej rośliny.

Przed nami sezon jesienno-zimowy i zapewne niejedna z Was dopadnie jesienna chandra (oby jak najmniej, czego sobie i Wam życzę :). Deprim czy Deprim Forte to świetne preparaty na takiego zimowego doła. Takie nasze naturalne, łagodne „antydepresanty” :) Pamiętajmy jednak o negatywnym wpływie dziurawca na nasze pigułki.

Czy oznacza to, że musimy całkowicie zrezygnować z dobroczynnego działania tej rośliny? Nie do końca. Powinniśmy go jednak zażywać ok. 4 godzin po tabletkach antykoncepcyjnych. Kiedy hormony się ostatecznie wchłoną i zaczną działać to dziurawiec nie zrobi im już większej krzywdy :)

 

Pożegnaj się z grejfrutami!

Ale skoro jesteśmy na stronie o lekach powiem: „…z preparatami na bazie wyciągu z grejpfruta” :)
Takim preparatem jest chociażby Citrogrept, którego można szukać w dziale z preparatami podnoszącymi odporność. Okazuje się, że związki zawarte w grejpfrutach znacznie zmieniają metabolizm leków – w tym pigułek antykoncepcyjnych. Niestety, ale ich skuteczność ulega znacznemu obniżeniu. W związku z tym, jeżeli nie chcesz zostać wcześniej mamą, zdecydowanie zapomnij o dietach grejpfrutowych i poszukaj innych metod na podniesienie odporności (i zrzucenie wagi).

grejpfruty_blogŹródło: dullhunk / Foter.com / CC BY

Senes i spółka, czyli preparaty przeczyszczające

Musimy uświadomić sobie jedną rzecz – na wchłanianie naszych leków wpływa mnóstwo czynników – tak wiele, że pewnie zanudziłabym Was na śmierć próbując je wszystkie omówić :) Jedną z nich jest tzw. czas pasażu jelitowego. To pozornie skomplikowane pojęcie oznacza po prostu czas, w jakim nasz pokarm (lub lek) przejdzie przez cały przewód pokarmowy – od momentu połknięcia do wydalenia.

Zaleca się przyjęcie dodatkowej pigułki w przypadku wystąpienia biegunki. Leki przeczyszczające znacznie przyspieszają nasz pasaż jelitowy. Wiedzą o tym wszystkie osoby, które z przerażeniem biegły w kierunku toalety po ich zastosowaniu. Czas przebywania wszelkich treści w naszym przewodzie pokarmowym skraca się niekiedy do tego stopnia, że połknięte leki nie zdążą się odpowiednio wchłonąć, bo są zbyt szybko wydalane (abstrahując już od tego, że najczęstszym działaniem niepożądanym środków przeczyszczających jest po prostu biegunka).

Musimy wiedzieć, że wchłanianie tabletek, ich metabolizm, przechodzenie ponowne do krwi i te wszystkie skomplikowane procesy wymagają czasu. Jeżeli tabletka zostanie zbyt szybko wydalona wówczas mniejsza dawka „terapeutyczna” będzie miała w ogóle szansę zadziałać. A to równa się zmniejszonej skuteczności. Z tego samego powodu zaleca się przyjęcie dodatkowej pigułki w przypadku wystąpienia biegunki lub wymiotów do 3 godzin od jej zażycia – niestety, ale przebywała ona za krótko w naszym organizmie.

O samym senesie oraz innych lekach przeczyszczających pisałam już tutaj, tutaj oraz tutaj.

 

Z drugiej strony – uwaga na węgiel!

Przeskakując z zaparcia w biegunkę chciałabym zwrócić Wasza uwagę na węgiel aktywny, który jest jednym z najstarszych leków przeciwbiegunkowych. Warto wspomnieć, że również jednym z najbezpieczniejszych. Ma jednak jedną, zasadniczą zaleto-wadę. Jego mechanizm działania opiera się o jego właściwości adsorbujące – w ten sposób świetnie zatrzymuje biegunkę, łagodzi niestrawność, wzdęcia i zatrucia pokarmowe. Wchłania wszystko wokół… łącznie z lekami, które się podaje :) Nasza pigułka hormonalna, jeżeli została przyjęta razem z węglem została najzwyczajniej w świecie przez niego wchłonięta i nie miała nawet szansy zadziałać. Nie ma co liczyć na jakikolwiek efekt antykoncepcyjny.

Z tego też względu, jeżeli złapała nas biegunka pamiętajmy, że węgiel możemy przyjąć dopiero po 3-4 godzinach od zażycia pigułki.

antykoncepcja_blogŹródło: lookcatalog / Foter.com / CC BY

Niektóre preparaty na odchudzanie

Wprawdzie „główny” sezon odchudzania już za nami, ale warto wspomnieć również i o tej interakcji. Nie ma ona wprawdzie tak dużego znaczenia, jak w przypadku antybiotyków czy grejpfruta, ale warto mieć ją na uwadze (chociażby dla czystości sumienia). Ale o co tu chodzi?

Hormony płciowe, w tym hormony stosowane w pigułkach antykoncepcyjnych, są związkami rozpuszczalnymi w tłuszczach. Znaczenie ma to dla nas bardzo duże – w końcu to przy ich udziale zachodzi wchłanianie pigułek. Proces ten jednak zostaje zaburzony, jeżeli tłuszcze się w naszym organizmie nie wchłaniają. A dzieje się tak wówczas, gdy stosujemy preparaty, które odchudzają nas właśnie w ten sposób.

Na takiej zasadzie działa chociażby preparat Alli zawierający w swoim składzie orlistat. Jest to substancja, która poprzez hamowanie niektórych enzymów trawiennych (tzw. lipaz) ogranicza wchłanianie tłuszczy z pokarmu do naszego organizmu. Pojawia się bardzo prosta zależność – mniejsze ilości wchłoniętego tłuszczu = mniejsza dawka hormonu, która ulega wchłonięciu i ma szansę zadziałać.

 

Zbliżając się do końca…

… warto wspomnieć również o lekach stosowanych w leczeniu padaczki, takich jak karbamazepina (Amizepin, Tegretol, Neurotop), topiramat (Topamax) czy okskarbamazepina (Trileptal). Ich negatywny wpływ na antykoncepcję opiera się o takie same działanie, jak w przypadku dziurawca – dają „kopa” naszym enzymom i pigułki przerabiają szybciej niż powinny.

Wspomina się również o negatywnym wpływie paracetamolu, aczkolwiek jest to kwestia co najmniej kontrowersyjna. Działanie to zaznacza się (całe szczęście) po przekroczeniu dawek dobowych (3-4g paracetamolu), a związane jest najprawdopodobniej z obciążeniem wątroby.

 

To by było na tyle, jeśli chodzi o najpopularniejsze preparaty wchodzące w interakcje z tabletkami antykoncepcyjnymi. Może chcecie dodać coś od siebie? Czekam na Wasze komentarze i gorąco pozdrawiam! :)

Zdjecie główne: tmarsee530 / Foter.com / CC BY

Facebook0Google+0Twitter0Email

9 komentarzy o: “Stosujesz pigułki? Uważaj na te leki!

  1. Chciałabym zapytać, z jakiego źródła wzięła Pani informację na temat interakcji soku grejpfrutowego z tabletkami antykoncepcyjnymi? Z moich źródeł wynika, że sok grejpfrutowy nie obniża stężenia leków we krwi, a je podwyższa, co z pewnością nie obniża skuteczności antykoncepcji.
    Pozdrawiam

    • Źródło będzie ciężko podać, bo praktycznie wszystkie posty na tej stronie piszę na podstawie wiedzy, którą nabyłam na studiach:) A tam uczono mnie, że sok grejpfrutowy (mimo iż podwyższa stężenie wielu leków) będzie skuteczność antykoncepcji hormonalnej obniżał. Wynika to z dwóch mechanizmów:
      - po pierwsze: zaburzenia wchłaniania przy popijaniu tabletek sokiem
      - po drugie: skuteczność wielu hormonów opiera się o tzw. krążenie wątrobowo-jelitowe, o którym pisałam na początku tekstu (przy antybiotykach). Sok grejpfrutowy wpływając na powstawanie form przerabianych później przez bakterie może mieć wpływ na skuteczność antykoncepcji. Nie dotyczy to oczywiście wszystkich hormonów, ale o możliwości takiej interakcji wspominało się w podręcznikach z których się uczyłam parę lat temu:)

  2. Czy posiada Pani jakieś informacje na temat interakcji tabletek antykoncepcyjnych z preparatem ISPAGUL ulatwiającym wypróżnianie?

    • Faktycznie, pomiędzy preparatem Ispagul a tabletkami antykoncepcyjnymi zachodzi bardzo poważna interakcja. Rozchodzi się tutaj o to, że błonnik (zawarty w tym specyfiku) będzie „wiązał” substancje chemiczne zawarte w pigułkach – dochodzi tutaj do takiej sytuacji, że ilość hormonów wchłoniętych przez nasz organizm istotnie się zmniejsza. A jeżeli hormonów mniej się wchłonie to i ich skuteczność będzie oczywiście mniejsza.
      Niestety, interakcja ta nie dotyczy jedynie tabletek antykoncepcyjnych – taki sam efekt wystąpi, jeżeli błonnikiem będziemy „zagryzać” inne leki (chociażby na nadciśnienie). Z tego też względu, zaleca się aby odstęp pomiędzy tabletkami, a preparatami na bazie błonnika wynosił co najmniej 2 godziny.
      Zdecydowanie można by to było dopisać do listy:)

  3. Czy mogłabym się dowiedzieć co Pani sadzi o preparacie na odchudzanie thermo shape 2.0. Czy wchodzi on w interakcje z tabletkami antykoncepcyjnymi ? i

  4. A jak jest z wchlanianiem tabletki anty jezeli chodzi o ilosc jedzenia. Przyklad: biore tabletki na noc o 21. Przedtem z racji poznego powrotu z pracy jem obiad. Jak sie taki zlozony posilek zjedzony poznym wieczorem ma do wchloniecia tabletki? Potem ide spac i trawienie jest juz inne. Czy mimo tego tabletka sie wchlonie jezeli niestrawione resztki zostana w zoladku?

  5. W Internecie jest cała masa artykułów na temat rożnych substancji, które osłabiają działanie tabletek antykoncepcyjnych. Aż strach brać :D
    Dlatego bardzo proszę aby ustosunkowała się Pani do rzekomego wpływu na tabletki antykoncepcyjne:
    1) witaminy C 1000mg stosowanej np w przebiegu przeziębień/osłabienia organizmu,
    2) ostropestu plamistego,
    3)suplementacji chromem,
    4) diety bogatej w czosnek i ostre przyprawy (np. dieta 3d chili, bądź po prostu ostra kuchnia),
    5) diety bogatej w błonnik
    6) herbaty ziołowe (już pomijając dziurawiec o którym jest napisane nawet na ulotce) takie jak rumianek, melisa, pokrzywa i związane z tym działanie oczyszczające/moczopędne, , nawet
    7) paracetamol?!
    Bardzo proszę o radę:)

  6. bardzo dobrze prowadzony blog. już kolejny artykuł, który wzbudził moją uwagę. chociaż po tytule spodziewałam sie innego tematu. Czy mogłaby pani przeprowadzić analize skutków ubocznych i działania poszczególnych środków antykoncepcyjnych? wiem że jest tego baaardzo dużo ale może przegląd jakiś najpopularniejszych? ja już 3 raz zmieniam tabletki i po wszystkich mam po jakimś czasie plamienia i źle się czuję.. czytałam pani artykuł o środkach osłonowych typy asekurella i widzę że to tez nie jest rozwiązanie.. :( co robić w takim razie?

Odpowiedz na „LolaAnuluj pisanie odpowiedzi

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem *